MHP lideri Devlet Bahçeli'nin terörist başı Abdullah Öcalan için gündeme getirdiği "umut hakkı" terör suçundan dolayı ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası alan mahkumların özel af ile salıverilmesini kapsıyor. Bahçeli, Öcalan için 'umut hakkı' önerisini getirince ceza hukukunda yer alan umut hakkı için tartışmalar başladı.Umut Hakkı, müebbet ya da ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası almış mahkumların, belirli bir süre sonunda durumlarının gözden geçirilerek serbest kalma umuduna sahip olmasını sağlayan bir haktır. Bu hak, ceza infazının yalnızca cezalandırmaya değil, mahkumların rehabilitasyonu ve topluma kazandırılmasına yönelik olması gerektiği ilkesine dayanır.
Umut hakkı ne demek, kimler yararlanır?
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), umut hakkını insan onuru ve insanlık dışı muamele yasağı kapsamında değerlendirir. Örneğin, mahkumların cezasının belirli aralıklarla gözden geçirilmesi gerektiği ve salıverilme umudundan yoksun bırakılmanın insan hakları ihlali sayılabileceği kararlarıyla dikkat çekmiştir. Umut hakkından, ağırlaştırılmış müebbet ya da müebbet hapis cezasına çarptırılmış mahkumlar belirli şartlar altında faydalanabilir.